بیوتین و تاثیر آن در بهبود پوست و مو با دلیل و مدرک علمی و دانشگاهی
بیوتین یک ویتامین از ویتامین های گروه ب با شماره ۷ بوده و به ویتامین H نیز شهرت دارد. بیوتین یک ماده مغذی ضروری است که به صورت طبیعی در برخی از غذاها وجود دارد و به عنوان یک مکمل غذایی در دسترس است.
اطلاعات شیمیایی بیوتین
بیوتین به صورت محلول در آب دیده میشود. این ویتامین یک فاکتور برای پنج کربوکسیلاز (پروپیونیل- COA کربوکسیلاز، کربوکسیلاز پیروات، کربوکسیلاز متیل کرتونیل- COA ، استیل COA کربوکسیلاز 1 و استیل – COA کربوکسیلاز2) است که در متابولیسم اسیدهای چرب، گلوکز و اسیدهای آمینه نقش کاتالیزور را بر عهده دارد. بیوتین همچنین نقش اصلی در تغییرات هیستون، تنظیمات ژنی و عملکرد سلولی را نیز بر عهده دارد.
بیشتر بیوتین موجود در غذا به صورت متصل به پروتئین است، گرچه برخی از بیوتین های موجود در رژیم غذایی به صورت آزاد هستند. پروتئازها و پتیدازهای دستگاه گوارش، شکل پروتئینی بیوتین را شکسته و به بیوستین و بیوتین- الیگوپتیدها تبدیل می کند و در نهایت توسط بیوتینیداز که یک آنزیم موجود در روده است به صورت بیوتین آزاد در دسترس بدن قرار میگیرد. این بیوتین در روده کوچک جذب میشود و به صورت ذخیره در کبد قرار میگیرد.
تشخیص کمبود بیوتین از طریق آزمایش خون مقدور نیست!
شاخصهای استاندارد محدودی در مورد میزان بیوتین در دسترس است. در بزرگسالان سالم، غلظت بیوتین بین ۱۳۳ تا ۳۲۹ پیکومول در لیتر است. دفع کم غیر طبیعی بیوتین از طریق ادرار و یا دفع بیش از حد اسیدهیدروکسی ایزووالریک ( بالاتر از 3/3 میلی مول در مول کراتینین) ناشی از کمبود شدید بیوتین در بدن است.
از شاخصهای استاندارد برای تعیین میزان بیوتین در بدن و تشخیص کمبود آن می توان به اندازه گیری میزان PCC در گلبولهای سفید خون اشاره کرد. تجویز خوراکی دوزهای بالای بیوتین، غلظت سرمی آن را در بدن افزایش میدهد. با این حال اندازه گیری سرمی بیوتین شاخص مناسبی برای تعیین میزان کمبود بیوتین در بدن نیست و آزمایشهای موجود از تشخیص کمبود آن ناتوان هستند.
روشهای مصرفی پیشنهادی بیوتین
توصیه های مربوط به مصرف بیوتین و سایر مواد مغذی در مرجع غذایی DRIs تهیه شده و توسط هیئت تغذیه FNB در آکادمی های ملی علوم ، مهندسی و پزشکی ایجاد و ارائه شده است.
DRIs یک اصطلاح عمومی برای مجموعه ای از مقادیر مرجع است که برای برنامه ریزی و ارزیابی میزان مصرف مواد غذایی در افراد سالم استفاده می شود. این مقادیر از نظر میزان سن و جنسیت متفاوت است و شامل موارد زیر است:
میزان پیشنهادی در رژیم غذایی RDA : میزان متوسط مصرف روزانه برای افراد سالم که تقریبا شامل ۹۷ الی ۹۸ درصد مردم می شود. اغلب از این اعداد برای برنامه ریزی رژیم های غذایی مناسب برای افراد استفاده می شود.
مصرف کافی AI : مصرف در این سطح برای اطمینان از کافی بودن تغذیه فرض می شود. هنگامی که شواهد کافی برای ایجاد RDA کافی نیست ، از این عدد استفاده می شود.
میانگین مورد نیاز EAR : میزان متوسط مصرف روزانه برآورد شده برای پاسخگویی به نیازهای ۵۰ درصد از فراد سالم است. معمولاً برای ارزیابی میزان جذب مواد مغذی گروهی از افراد و برنامه ریزی رژیم های غذایی مناسب برای آنها استفاده می شود. همچنین می تواند برای ارزیابی میزان جذب مواد مغذی افراد مورد استفاده قرار گیرد.
حد آستانه بالا UL : حداکثر مصرف روزانه که بعید به نظر میرسد خطری سلامت افراد را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به عوارض نامطلوب شود.
اطلاعات سازمان ENB برای دسترسی به EAR و RDA در رابطه با میزان مورد نیاز بیوتین در ریم روزانه کافی به نظر نمیرسد. . به همین دلیل فقط معیار AI برای دریافت بیوتین در نظر گرفته میشود.
جدول ۱ میزان مصرفی بیوتین کافی را نشان می دهد.
سن |
مرد |
زن |
بارداری |
شیردهی |
تولدتا ۶ماهی |
۵میکروگرم |
۵میکروگرم |
||
۷ تا۱۲ماه |
۶میکروگرم |
۶میکروگرم |
||
۱ تا۳سال |
۸میکروگرم |
۸میکروگرم |
||
۴ تا۸سال |
۱۲میکروگرم |
۱۲میکروگرم |
||
۹ تا۱۳سال |
۲۰میکروگرم |
۲۰میکروگرم |
||
۱۴ تا۱۸سال |
۲۵میکروگرم |
۲۵میکروگرم |
۳۰میکروگرم |
۳۵میکروگرم |
۱۹سالبهبالا |
۳۰میکروگرم |
۳۰میکروگرم |
۳۰میکروگرم |
۳۵میکروگرم |
منابع دریافت بیوتین
منابع غذایی
بسیاری از غذاها حاوی مقداری بیوتین هستند. غذاهایی که بیشترین میزان بیوتین را دارند شامل گوشت، تخم مرغ، ماهی، دانههای مغزدار و برخی سبزیجات مانند سیب زمینی است. این میزان در مواد غذایی متفاوت است و بهعنوان مثال تنوع در محصولات و تغییر فصلها می تواند بر میزان بیوتین غلات تاثیرگذار باشد. فرآوری مواد غذایی( به عنوان مثال کنسرو) میتواند میزان ارزش مواد غذایی را کاهش دهد.
تداخل غذایی: به عنوان مثال آویدین موجود در سفیده تخم مرغ به بیوتین موجود در بسیاری از مواد غذایی چسبیده و از جذب بیوتین در دستگاه گوارش جلوگیری میکند.
چندین منبع غذایی مهم بیوتین در جدول ۲ ذکر شده است.
غذا | بیوتین (میکروگرم در هر پرس) | فاکتور DV (میزان مورد نیاز روزانه به درصد) |
جگر پخته شده ۱۰۰ گرم | ۳۰.۸ | ۱۳۳ |
تخم مرغ پخته شده یک عدد | ۱۰.۰ | ۳۳ |
ماهی سالمون ۱۰۰ گرم | ۵.۰ | ۱۷ |
همبرگر پخته شده ۱۰۰ گرم | ۳.۸ | ۱۳ |
تخمه آفتابگردان یک چهارم پیمانه | ۲.۶ | ۹ |
سیب زمینی شیرین پخته شده نصف پیمانه | ۲.۴ | ۸ |
بادلم یک چهارم پیمانه | ۱.۵ | ۵ |
ماهی تن آب پز ۱۰۰ گرم | ۰.۶ | ۲ |
اسفناج بخار پز نصف پیمانه | ۰.۵ | ۱ |
کلم بروکلی تازه نصف پیمانه | ۰.۴ | ۱ |
پنیر چدار ۳۰ گرم | ۰.۳ | ۱ |
شیر با چربی ۲ درصد ۱ پیمانه | ۰.۲ | ۱ |
ماست ساده ۱ پیمانه | ۰.۲ | ۱ |
جو دو سر ۱ پیمانه | ۰.۲ | ۱ |
موز نصف پیمانه | ۰.۲ | ۱ |
DV: میزان مورد نیاز روزانه. سازمان غذا و دارو ایالات متحده FDA میزان بیوتین روزانه را برای بزرگسالان و کودکان ۴ سال به بالا ۳۰ میکرو گرم در نظر گرفته است. موادی که در خود دارای ۲۰ درصد به بالا بیوتین هستند به عنوان منبع اصلی در نظر گرفته میشوند. اما آنهایی که درصد کمتری را تامین میکنند نیز میتوانند در رژیم غذایی مورد استفاده قرار گیرند. وزارت کشاورزی ایالات متحده ( USDAs) متاسفانه میزان بیوتین موجود در مواد غذایی را به طور کامل در دسترس همگان قرار نمیدهد.
مکملهای غذایی
بیوتین در مکملهای غذایی به صورت تنها و همچنین در ترکیب با ویتامینهای B کمپلکس و مولتی ویتامین ها وجود دارد. خوشبختانه میزان جذب بیوتین خوراکی ۱۰۰ درصد است حتی اگر افراد دوزهای دارویی آن را که تا ۲۰ درصد غنی هستند استفاده کنند. متوسط دریافت بیوتین از غذاها در مناطق غربی حدود ۳۵ الی ۷۰ میلی گرم در روز است و نشان میدهد که مردم در این مناطق به مقدار کافی بیوتین مصرف میکنند.
آمپول بیوتین
در صورتی که مطابق با صلاح دید پزشک دوز بالاتری از بیوتین برای بدن نیاز باشد و یا مصرف خوراکی آن مقدور نباشد از آمپول های بیوتین استفاده می شود. معمولا هر آمپول بیوتین حاوی ۵۰۰۰ میکروگرم ویتامین B7 است. دوره مصرف آمپول های بیوتین هفته ای ۱ آمپول به مدت ۶ هفته است که به صورت عضلانی تزریق می شود.
لازم به ذکر است که آمپول های نوروبیان و ب کمپلکس حاوی بیوتین نیستند.
در حال حاضر بیوتین Biotin در بعضی مکمل ها به شکل پاستیل هم ارائه می شود!
کمبود بیوتین
کمبود بیوتین بسیار نادر است و تاکنون گزارشی در زمینه کمبود شدید بیوتین در افرادی که رژیم غذایی نرمال دارند ارائه نشده است. علائم و نشانههای کمبود بیوتین معمولا به صورت تدریجی ظاهر میشوند.
این علائم میتواند شامل کم پشتی موها و در موارد پیشرفته از بین رفتن تمامی موهای بدن شود. بثورات پوستی و قرمزی در اطراف نقاطی از بخش های مخاطی بدن مانند چشم، بینی و دهان، التهاب اسیدوزکتولاستیک( در هنگام تولید بیش از حد لاکتات) اسیدوریا ( مقادیر غیر طبیعی اوره در ادرار) تشنج، عفونت پوستی، ناخنهای شکننده، اختلالات عصبی( افسردگی، توهم و بی حالی) در بزرگسالان، بیحالی و تاخیر در رشد نوزادان از علائم کمبود بیوتین در بدن است. توزیع غیرمعمول چربی صورت در افراد مبتلا به کمبود بیوتین به عنوان عارضه “رخساره کمبود بیوتین” شناخته می شود.
گروههایی که در معرض کمبود بیوتین هستند
گروههای زیر از جمله افرادی هستند که به احتمال زیاد میزان بیوتین موجود در بدن آنها از حد معمول کمتر است.
افرادی که کمبود بیوتینیداز دارند ( یک بیماری اتوزمال نهفته نادر است که از آزاد شدن بیوتین در بدن جلوگیری میکند) با مصرف عادی بیوتین و بدون انجام کارهای درمانی به مرور زمان علائم پوستی و عصبی ایجاد میشود و کمبود شدید آن می تواند منجر به کما رفتن و مرگ فرد شود. برای درمان میتوان از بدو تولد و یا قبل از بروز علائم از بیوتین خوراکی استفاده کرد تا از بروز علائم خطرناک جلوگیری کرد. همه نوزادان تازه متولد شده در ایالات متحده و بسیاری از کشورها برای این اختلال غربالگری میشوند.
مصرف بیش از حد الکل جذب بیوتین در بدن را ممانعت میکند. غلظت بیوتین در پلاسمای افرادی که اعتیاد به الکل دارند از 15درصد کمتر است.
زنان باردار و شیرده: حداقل یک سوم زنان باردار با وجود مصرف طبیعی بیوتین طبیعی، به کمبود بیوتین مبتلا میشوند. غلظت بیوتین در پلاسما و شیر مادر در زنان شیرده کاهش مییابد حتی اگر مصرف بیوتین در رژیم غذایی آنها بیش از میزان معمول AI باشد.
بیوتین و سلامتی مو، ناخن و پوست
علائم کمبود بیوتین شامل بثورات پوستی، ریزش مو، شکنندگی ناخن ها است. بنابراین بیشتر مکمل های حاوی بیوتین برای سلامتی مو، پوست و ناخن است.
در تحقیقات مربوط به تغییرات پوستی برای درمان شکنندگی ناخن، سه دسته مطالعات انجام گرفته شده است. در یک مطالعه در 8 بیمار نمونه ناخن آنها قبل و بعد از مصرف مکمل به دست آمده، نشان میدهد که ضخامت ناخن آنها ۲۵ درصد افزایش یافته است. در ۱۴ مورد بیمار دیگر پس از شروع دوره درمان بین ۲ تا ۴ ماه پس از پایان درمان، ضخامت ناخن تا ۷ درصد افزایش یافته است. که از نظر آماری میزان قابل توجهی نیست.
در مطالعه دوم ۲.۵ میلی گرم بیوتین به طور روزانه در حدود ۵.۵ ماه به ۴۵ بیمار با ناخنهای نازک و شکننده داده شد که در نهایت منجر به سفت شدن و محکم تر شدن ناخنهای دست گردید.
در مطالعه سوم ۳۵ بیمار با ناخنهای شکننده با استفاده از ۲.۵ میلی گرم در روز برای ۱۵ ماه منجر به بهبود بالینی و تکامل یافته ۲۲ بیمار از ۳۵ بیمار گردید.( حدود ۶۳ درصد).
درمان سندروم موی غیر قابل شانه زدن
گزارشاتی در دسترس است که بیان میکند مکملهای بیوتین میتواند سلامت کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. مطالعات نشان میدهد مصرف ۳ الی ۵ میلی گرم بیوتین در روز، در کودکان مبتلا به سندروم موی غیر قابل شانه زدن( یک اختلال نادر ساقه مو) به طور قابل توجهی باعث بهبود مو بعد از ۳ الی ۴ ماه میشود. این تحقیقات نیز در مورد سلامت پوست با استفاده از مکملهای بیوتین محدود است. در همه نوزادان گزارشات نشان میدهد ۱۰ الی ۱۰۰میلی گرم در روز منجر به بهبود قابل توجهی در بثورات پوستی و هم چنین آلوپسی میشود.
خطرات ناشی از مصرف بیش از حد بیوتین:
سازمان FNB تاکنون شواهدی برای سمی شدن بدن در اثر مصرف بیش از حد بیوتین ارائه نداده است. در چندین مطالعه انجام شده هیچ عارضه ای از مصرف ۱۰ الی ۲۰۰ میلی گرم در روز به صورت خوراکی و یا ۲۰ میلی گرم در روز از طریق وریدی در بیماران مشاهده نشده است. مصرف زیاد بیوتین میتواند از طریق دیگری سلامتی انسان را به مخاطره اندازد. میتواند در آزمایشگاهها نتایج کاذبی را ایجاد کرده در نتیجه در منجر به تشخیص غلط یک بیماری و مدیریت نامناسب یه بیمار شود. از بیوتین در شناسایس بیوتین- استریتاویدین استفاده می شود. مصرف زیاد میتواند در نتایج تداخل ایجاد کند و اندازه گیری در میزان هورمونها ( مانند هورمون تیروئید) و یا سایر آنالیتها مانند هیدروکسی را غیرطبیعی نشان دهد. در چندین گزارش به غلط در بیمارانی که بین ۱۰ الی ۳۰۰ میلی گرم در روز بیوتین مصرف میکنند بیماری پرکاری تیروئید تشخیص داده شده است. در یک مطالعه که در آن از ۶ بزرگسال که در روز ۱۰ میلی گرم مکمل بیوتین مصرف می کردند کاهش سطح هورمون تحریک کننده تیروئید که میتواند منجر به تشخیص غلظت تیروکسیوز شود و پپتید ناتربوریک مغز که میتواند منجر به عدم شناسایی نارسایی قلب شود به اشتباه تشخیص داده شود.
تداخل دارویی : بیوتین می تواند با برخی از داروها تداخل داشته باشد و اثرات سویی را در بدن ایجاد کند. افرادی که این دارو را همراه با داروهای دیگر مصرف میکنند باید مراتب را به پزشک اطلاع دهند.
بیوتین و رژیم غذایی سالم
دستورالعمل رژیم غذایی دولت فدرال برای آمریکاییها در سالهای بین ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ میلادی نشان میدهد که غذاها مجموعه ای از مواد مغزی را فراهم میکند که برای سلامتی مفید است. بنابراین نیازهای تغذیه ای در درجه اول باید از طریق غذایی تامین شود. مواد و مکملهای غذایی در صورتی که دارای چند ماده غذایی باشند مفید هستند در غیر این صورت ارزش چندانی ندارد.
برنامه غذایی سالم مربوط به آمریکایی ها بیان میکند که:
میوه ها: سبزیجات، شیر، ماست کم چرب و پرچرب، پنیر و غلات حاوی بیوتین هستند.
غذاهای پروتئینی مانند گوشت بدون چربی، مرغ، تخم مرغ، غذاهای دریای، لوبیا، نخود و عدس حاوی بیوتین هستند.
غذاها و نوشیدنیها با قندهای افزودنی، چربیهای اشباع شده جذب بیوتین را محدود میکنند.
نوشیدنیهای الکلی جذب بیوتین را محدود میکند.
سوالات پر تکرار در باره بیوتین و نحوه مصرف آن
زمان مصرف قرص بیوتین شب است یا روز؟
این دارو بهتر است با معده خالی ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا (روز یا شب فرقی نمی کند) مصرف شود. با یک لیوان آب کامل مصرف کنید. مگر اینکه دکتر شما توصیه دیگری داشته باشد.
آمپول بیوتین درد دارد؟
با توجه به اینکه این آمپول به صورت عضلانی تزریق می شود، بسته به نوع تزریق ممکن است مقدار کمی درد داشته باشد. برای منحرف کردن ذهنتان به هنگام تزریق به موهایی پرپشت و پوستی شاداب فکر کنید!
قیمت بیوتین داخلی و خارجی چقدر است؟
مناسب ترین نوع بیوتین ایرانی به فرم قرص در بسته های ۳۰ تایی در داروخانه ها به قیمت ۳۵ هزار تومان عرضه می شود. قیمت بیوتین اگر همراه با سایر ویتامین ها و مکمل ها باشد بیشتر است.
عوارض قرص بیوتین چیست؟
تا به حال عارضه خاصی در رابطه با مصرف بیش از حد بیوتین گزارش نشده است. ولی مصرف بیش از حد آن می تواند نتیجه آزمایش را تحت تاثیر قرار داده و منجر به تشخیص نادرست پزشک در رابطه با سایر بیماری ها شود.
علائم کمبود بیوتین چیست؟
ریزش مو ، نازک شدن تارهای مو، جوش، آکنه و بثورات پوستی ، اختلالات عصبی، شکننده شدن ناخن ها و همچنین تاخیر در رشد نوزادان از جمله علائم کمبود بیوتین در بدن هستند.